Baza wiedzy.
Mamy mnóstwo wiedzy i chcemy się nią dzielić! Wszystko to, co powinieneś wiedzieć o kadrach i płacach.
Wynagrodzenie za przestój w pracy z powodu koronawirusa
Wielu pracodawców ogłasza przestój w pracy w związku z epidemią koronawirusa. Jednak jako pracownik nie musisz martwić się w tej sytuacji, ponieważ pomimo przerwy w wykonywaniu obowiązków nadal przysługuje Ci wynagrodzenie. Poniżej odpowiadamy na dwa istotne pytania: w jakiej wysokości i czy w każdej sytuacji masz prawo do tzw. przestojowego.
Uwzględniliśmy dwa rodzaje przestojów. Pierwszy, w rozumieniu Kodeksu pracy, który pracodawca może wprowadzić w drodze jednostronnej decyzji. Drugi, przestój ekonomiczny w rozumieniu specustawy o koronawirusie. W tym przypadku podstawą do jego ogłoszenia jest spadek obrotów, a decyzję o jego ogłoszeniu należy skonsultować z zakładową organizacją związkową.
Czym jest przestój w pracy?
W Kodeksie pracy nie znajdziemy konkretnej definicji przestoju. Znajdują się tam jednak przesłanki, które mogą wskazywać, że przestój w pracy to przerwa w toku pracy – najczęściej z winy pracodawcy. Nieoczekiwana przerwa w wykonywaniu obowiązków może być spowodowana czynnikami zewnętrznymi, np. przerwą w dostawie prądu, warunkami atmosferycznymi czy zagrożeniem epidemicznym. Oczywiście, obecna epidemia koronawirusa również zalicza się do tych czynników. Choć pracodawca nie ma wpływu na zdarzenia losowe – traktuje się je jako przeszkody w wykonywaniu pracy, leżące właśnie po jego stronie.
Przestój w pracy z powodu koronawirusa a wynagrodzenie
Przyporządkowaliśmy sytuacje losowe jako przesłanki, wynikające z winy pracodawcy. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ jeśli w czasie ogłoszenia przestoju pracownik był gotowy do wykonywania swoich obowiązków – przysługuje mu wynagrodzenie. Wstrzymanie pracy w celu przeciwdziałania COVID-19 jest co prawda przyczyną niezawinioną przez pracodawcę, ale nadal leżącą po jego stronie. W związku z tym, jest on zobowiązany do wypłaty pieniędzy swoim pracownikom. Wiemy, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Jednak wiemy też, że od każdej reguły są wyjątki.
W skrócie, jeżeli przestój w pracy nastąpił z powodów leżących po stronie pracodawcy – pracownikowi należy się wynagrodzenie. Jeśli jednak przestój jest z winy pracownika – traci on prawo do wynagrodzenia w czasie trwania przestoju i przysługuje mu tylko pensja za pracę wykonaną.
Pracownik może doprowadzić do przerwy w pracy, np. poprzez uszkodzenie maszyny w wyniku złej konserwacji. Jeśli jest ona niezbędna w danym procesie produkcyjnym – wnioski nasuwają się same.
Wróćmy jednak do sytuacji, w której pracownik był gotowy do podjęcia pracy i przysługuje mu wynagrodzenie. Na ile pieniędzy może wówczas liczyć?
• 100 % wynagrodzenia – wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania i określonej w umowie stawce godzinowej lub miesięcznej, np. 22 zł za godzinę lub 4 tysiące miesięcznie. W czasie postoju firmy, stawki te nie ulegają zmianie, a pracownicy powinni otrzymać należną pensję.
• 60% wynagrodzenia – jeżeli składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania. Dotyczy to pracowników, którzy pracują na akord lub otrzymują prowizję, czyli mają wypłatę adekwatną do wytworzonych produktów czy procentu od przychodu firmy/podpisanych umów i wynikających z nich wartości.
Co ważne, wynagrodzenie nie może być niższe od kwoty płacy minimalnej. W 2020 roku wynosi ona 2 600 zł brutto, czyli 1 994 zł na rękę. Z kolei minimalna stawka godzinowa to 17 zł brutto.
Przestój w pracy a praca zastępcza
W czasie przestoju pracodawca może powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, która jest zbliżona do jego kwalifikacji. Za jej wykonanie powinien otrzymać adekwatne wynagrodzenie, które z reguły przysługuje za wykonanie tych obowiązków. Co ważne, nie może być ono niższe od tego, na które wskazuje Kodeks pracy. Tak, tak – to te dwa punkciki wyżej w poprzednim paragrafie. 😉
Przestój ekonomiczny a wynagrodzenie – rozwiązania w ramach tarczy antykryzysowej
Tarcza antykryzysowa dała pracodawcom możliwość wprowadzenia przestoju ekonomicznego i obniżenia wymiaru czasu pracy w przypadku spadku obrotów gospodarczych o:
• nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu 2 kolejnych miesięcy w okresie po 01.01.2020 r., do łącznych obrotów z analogicznych 2 miesięcy z roku ubiegłego w następstwie wystąpienia COVID-19 lub
• nie mniej niż o 25 %, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanego miesiąca w okresie po 01.01.2020 r., w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.
Wówczas pracodawca może wypłacać pracownikowi wynagrodzenie obniżone o nie więcej niż pięćdziesiąt procent – nie może jednak być ono niższe od kwoty minimalnego wynagrodzenia, przy uwzględnieniu wymiaru czasu pracy.
Przedsiębiorcy mogą skorzystać z trzymiesięcznego dofinansowania wynagrodzeń dla swoich pracowników ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wynosi ono pięćdziesiąt procent minimalnego wynagrodzenia ustalonego na 2020 rok.
Co ważne, dofinansowaniem nie są objęci pracownicy, którzy w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku, otrzymali wynagrodzenie wyższe niż trzysta procent prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 roku.
Wprowadzenie przestoju ekonomicznego w firmie pracodawca ustala w porozumieniu z organizacją związkową.
Prawo pracy w obliczu COVID-19
Epidemia koronawirusa zmienia rynek pracodawcy i pracownika. Sytuacja związana z COVID-19 wymusza wprowadzanie nowych regulacji. Na bieżąco informujemy o wszelkich zmianach, a także przybliżamy kwestie związane z Waszymi zapytaniami.
Poniżej tematy, z którymi warto zapoznać się w obliczu epidemii, zmieniającej funkcjonowanie wielu przedsiębiorstw. Artykuły dotyczą prawa pracy i związane są z takimi zagadnieniami, jak ochrona zatrudnienia, wynagrodzenie, świadczenia, praca zdalna czy kierowanie na urlopy bezpłatne.
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy – zmiany w przepisach
Koronawirus a praca zdalna i prawo do świadczeń. Zmiany od 8 marca 2020 r.
Kiedy obejmuje Cię ochrona przed zwolnieniem z pracy?
Urlop bezpłatny a uprawnienia pracownicze
Franek iPersonel – Twój partner do zadań specjalnych
Cześć! Z tej strony iPersonel, Franek iPersonel, Twój niezawodny partner w kadrach i płacach. Zgłaszam pełną gotowość do spełniania swojej informacyjnej roli – w tym trudnym dla wszystkich czasie. Nie pójdziemy na łatwiznę i nie zatrzymamy czasu i przestrzeni – razem poradzimy sobie z wszelkimi nowymi regulacjami, wyjaśnimy skomplikowane zapisy ustawy, a w zależności od sytuacji sięgniemy po odpowiednie zapisy Kodeksu pracy, by bronić swoich praw. Przy mnie nie zagraża Ci niewiedza i dezinformacja, ponieważ szybko się z nimi rozprawię! 😉
Artykuł jest opracowaniem własnym na podstawie Kodeksu pracy oraz ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.
